Atölye Yürütücüsü: Lara Özlen

Kısa Biyografi:

2013’te Bilgi Üniversitesi’nde Sinema-TV bölümünü bitirdi. Kısa süre setlerde çalıştıktan sonra Sabancı Üniversitesi’nde Kültürel Çalışmalar alanında yüksek lisans yaptı. Lezbiyen-biseksüel barlar ve randevu uygulamalarında sosyalleşme hallerinin dayanışma pratikleriyle ilişkilerine odaklanan tezini 2017’de bitirdi. 2018’den beri 5 Harfliler’de toplumsal cinsiyet ve kuir teori ekseninde kültür sanat yazıları yayınlamaya devam ediyor. Araştırma ve ilgi alanları arasında kuir teori, toplumsal cinsiyet, hafıza ve film çalışmaları yer alıyor. Şu sıralar farklı sivil toplum kuruluşlarında gönüllü ve yarı zamanlı olarak çalışmaya devam ediyor.

 

Toplumsal Cinsiyet ve sinema

Toplumsal cinsiyet meselesi filmlerin çekilme ve kurgulanma biçimlerini nasıl etkiledi? “Nazar (gaze)” nedir? Güncel film anlatımlarında “nazar” meselesini nasıl ele alabiliriz? Feminist bir film hikaye anlatımı mümkün mü? Türkiye’de toplumsal cinsiyete odaklanan kurmaca filmler neler? Bu atölyede/seminerde toplumsal cinsiyet, feminizm gibi kavramların film üretimleri, hikaye anlatımlarını nasıl etkilediğine, olası “kadın nazarı” (female gaze) kavramına ve bu kavramın etkilerine odaklanacağız.

* Katılımcıların üzerine konuşulacak filmleri seminer gününden önce izlemesi soru-cevap kısmına katılım açısından teşvik edilir ancak zorunlu değildir.

 

1. Toplumsal cinsiyet ve sinema: ilk örnekler:

Bahsedilecek Okumalar:

Mulvey, L., 1972. Visual Pleasure and Narrative Cinema pp.6-18

Lacan, Mirror Stage; Freud, skopofili, voyeurism

Örnek filmler:

Deren, M. 1943. Meshes of the Afternoon

Akerman, C, Jeanne Dielman

 

2. Güncel Örnekler ve Feminist Film Eleştirisi

Bahsedilecek Okumalar:

Ruby Rich, R., In the Name of Feminist Film Criticism

Smelik, A., 1998, And the Mirror Cracked: Feminist Cinema and Film Theory

Örnek filmler:

Varda, A. 1985 Vagabond

Potter, S. 1992, Orlando

Scott, R. 1991. Thelma and Louise

Coppola S. 1999. Virgin Suicides

 

3. Eleştiriler: Nesneleştirme ve Cinsel Olumsuzculuk (Sexual Negativity), Female/Queer Gaze

Bahsedilecek Okumalar:

Bracha L. Ettinger 1985, The Matrixial Borderspace

McNealy, G, 2021. Queering the Gaze: Visualizing Desire in Lacanian Film Theory

Örnek Filmler:

Sciamma, C., 2019. A Portrait of a Lady on Fire,

Almodovar, 1999.All About My Mother

Wachowskis, 1996. Bound

 

4. Türkiye’de toplumsal cinsiyete bakış ve feminist sinema:

Bahsedilecek Okumalar:

Yatçi, D. 2024. Sabiha’nın Kızkardeşleri

Çiçekoğlu, F., 2007 Vesikalı Şehir

Örnek Filmler:

Yılmaz, A., 1985. Dul Bir Kadın,

Esmer, P. Oyun,

Özçelik, C. Ö. Kaygı,

Dadak, Z. 2013. Mavi Dalga

Öztürk, A. 2015. Toz Bezi,

Tüzen, S., 2015. Anayurdu