Postdramatik Tiyatro

Hans-Thies Lehmann’in Postdramatik Tiyatro eserini çıkış noktası olarak alan seminer, hem

tiyatro kuramı hem de tiyatro tarihi ile oldukça yakından ilişkilidir. Beş hafta boyunca Antik

Yunan’dan günümüze Batı tiyatrosunda metin anlayışının geçirdiği değişimleri, tiyatroya dair

görüşlerin Batı’da nasıl şekillendiğini, ve postdramatik tiyatronun zaman içerisinde nasıl ve ne

biçimde ortaya çıktığını ele alacağız. Seminer boyunca metin tiyatrosu, (post)dramatik,

performans sanatı gibi tiyatro kuramı ve tarihi için önem teşkil eden kavramları ele alırken,

postdramatik tiyatronun ortaya çıkmasında rol oynayan bağlamsal ve kavramsal zemine de

değineceğiz. Böylece, yalnızca post-dramatik tiyatronun tanımına ve oluşumuna değil, tarih

boyunca değişen tiyatro anlayışının postdramatik tiyatroyu nasıl etkilediğine ve şekillendirdiğine

de göz atmış olacağız.

1. Hafta: Tiyatro ve Metin

Seminerin ilk haftasında Antik Yunan’da şekillendiği haliyle Bati Tiyatrosu’nda egemen olan

metin yapısına ve metine yaklaşımlara değineceğiz. Postdramatik tiyatro kuramında önemli bir

yer tutan “dramatik tiyatro” ve metin odaklı tiyatro anlayışını tartışırken, klasik metin

anlayışının nasıl oluştuğu ve yıllar içerisinde ne gibi değişimler geçirdiğinden bahsedeceğiz.

İncelenecek Metinler:

Sophokles, Kral Oidipus

Okuma Önerileri:

Ibsen, Henrik. Bir Bebek Evi (Nora)

Shakespeare, William. Hamlet.

Chekhov, Anton. Visne Bahçesi

2. Hafta: 20. Yüzyılda tiyatro ve metin anlayışı

Seminerin ikinci haftasında, Lehmann’in kuramında önemli bir yer tutan Absürt ve Epik

tiyatroda metin ve tiyatroya olan yaklaşımlarını tartışacağız. Absürt (Uyumsuz) ve Epik tiyatro

metinleri, klasik metin yapısına hangi açılardan benzemekte, hangi açılardan farklılık

göstermektedirler? Cesaret Ana ve Çocukları ve Godot’yu Beklerken oyunları üzerinden

yürüteceğimiz bu tartışmada, bu metinlerin postdramatik tiyatro ile ne açıdan örtüşmediğine ve

dramatik tiyatro anlayışını nasıl devam ettirdiklerine değineceğiz.

İncelenecek Metinler:

Beckett, Samuel. Godot’yu Beklerken

Brecht, Bertolt. Cesaret Ana ve Çocukları

Okuma Onerileri:

Brecht, Bertolt. Kafkas Tebeşir Dairesi

Jarry, Alfred. Kral Übü

3. Hafta: Post-dramatik Tiyatro Öncesi

Seminerin üçüncü haftasında postdramatik tiyatro bağlamını ve bu anlayışın oluşmasına katkıda

bulunan koşulları ve akımları inceleyeceğiz. Simgecilik, dışavurumculuk, gerçeküstücülük gibi

akımların yanı sıra sinema, fotoğraf, ve resim gibi diğer sanat dallarında ortaya çıkan akımların

tiyatro anlayışına olan etkisinden bahsederken, metnin otoritesinin sorgulanmasına zemin

hazırlayan koşulları, değişen tiyatro anlayışı çerçevesinde Avangart ve Neo-avangart tiyatroyu

inceleyeceğiz.

4. Hafta: Performans Sanatı, Postmodernizm ve Postdramatik Tiyatro

Tiyatroda hem metnin hem de yönetmenin egemenliğini sorgulayan postdramatik tiyatronun

performans sanatıyla ilişkisini incelerken, performans sanatının doğuşunu ve olası tanımlarını da

tartışacağız. İlk üç haftada incelediğimiz metinler ve akımlar ışığında, tiyatro ve metin anlayışının

nasıl değiştiğini konuşurken, postmodernizmin tiyatro ve postdramatik tiyatro üzerindeki

etkisinden bahsedeceğiz

5. Hafta: Postdramatik Tiyatro

Postdramatik tiyatronun olası tanımları ve “semptomları” nelerdir? Postdramatik tiyatroda

metin anlayışı ilk dört haftada okuduğumuz metinlerden ne açılardan farklıdır? Lehmann’ın

postdramatik tiyatronun öncülerinden biri olarak nitelendirdiği Heiner Müller’in Hamlet

Makinesi oyunundan yola çıkarak, metin ve sahnelemede postdramatik oyunlarda görülen ortak

özelliklere ve tiyatro anlayışına değineceğiz.

İncelenecek Metinler:

Müller, Heiner – Hamlet Makinesi

Aycan Akçamete

Yüksek Lisans derecesini 2010 yılında İngiliz Dili ve Edebiyatı bölümünde, İkinci Dünya Savaşı sonrası İngiliz kadın oyun yazarları üzerine yazdığı tez ile almıştır. 2017 yılından beri Austin Texas Üniversitesi Karşılaştırmalı Edebiyat bölümünde öğrenimine devam etmekte ve doktora tezini İngiltere ve Türkiye’de çağdaş tiyatro ve tiyatro eleştirisi üzerine yazmaktadır. Akademik dergilerde yayınlanan makalelerinin yanı sıra, Hans-Thies Lehmann’ın Postdramatisches Theater eserini Türkçe’ye çevirmiştir. Bununla birlikte, yazar Zinnie Harris’in oyunları üzerine hazırlanan bir kitapta "Nefesinizi Nasıl Tutarsınız" adlı oyunun İstanbul ve Londra yapımlarına dair bir bölüm üzerinde çalışmaktadır. Bilimsel çalışmalarının yani sıra, 2010-2017 yılları arasında Yeni Tiyatro, RadikalBlog ve Tiyatronline platformlarında yazıları yayınlanmıştır.

18 Ocak - 15 Şubat her pazartesi saat:20.00 - 21.30

5 ders, tam: 175 tl öğrenci: 75 tl

tek ders, tam: 40 tl öğrenci: 20 tl kayıt için: [email protected]

Seminerler zoom üzerinden yapılacaktır.